Konferencja ROK 1945 NA ZIEMI RACIBORSKIEJ
4 kwietnia 2025
Działania wojenne, problemy graniczne i społeczne.
Otwarcie wystawy "Racibórz 1945"
W 2025 roku przypada 80-ta rocznica dramatycznych wydarzeń, związanych z działaniami na froncie II wojny światowej. Racibórz, miasto ówcześnie leżące w granicach III Rzeszy, na przełomie marca i kwietnia został opanowany przez wojska Armii Czerwonej i pozostał w jej władzy przez kilka tygodni. W tym czasie dokonano ogromnych zniszczeń w tkance miejskiej oraz aktów przemocy wobec ludności cywilnej, której pozostało ledwie kilka tysięcy. Większość mieszkańców 50-tysięcznego Raciborza wraz z władzami i wojskiem opuściło miasto przed wkroczeniem wojsk sowieckich. Zniszczenia w 1945 roku zmieniły znacząco oblicze naszego miasta.
Muzeum w Raciborzu chce przypomnieć te ważne w historii miasta wydarzenia i organizuje w dniu 04.04.2025 r. konferencję naukową, w której wezmą udział polscy oraz czescy badacze. Tematyka wystąpień będzie się koncentrować wokół działań wojennych na terenie Raciborza i okolic, polsko-czeskiego problemu granicznego oraz spraw społecznych. Przebieg konferencji będzie transmitowany na żywo na muzealnym kanale You Tube. W trakcie konferencji odbędzie się również wernisaż wystawy czasowej zatytułowanej „Racibórz 1945”, na której przedstawiona zostanie głównie ikonografia ukazująca zniszczenia miasta. Prezentowane zdjęcia pochodzić będą ze zbiorów Muzeum w Raciborzu oraz Archiwum Miejskiego w Leverkusen. Uzupełnieniem ekspozycji będą reprodukcje wybranych dokumentów związanych z tematyką 1945 roku ze zbiorów raciborskiego oddziału Archiwum Państwowego w Katowicach.
Program konferencji
10:00 - 10:15 przywitanie uczestników i otwarcie konferencji, słodki poczęstunek
10:15 - 10:45 dr hab. Krzysztof Nowak Polskie koncepcje przebiegu granicy polsko-czechosłowackiej po II wojnie światowej
10:45 - 11:15 dr hab. Aleš Binar Československá tanková brigáda v okrese Ratiboř na jaře 1945 r.
11:15 - 11:45 dr hab. Piotr Pałys I Korpus Pancerny na Ziemi Raciborskiej w czerwcu 1945 r.
11:45 - 12:00 dyskusja
12:00 - 12:15 mgr Adam Knura wstęp do wystawy Racibórz 1945,
12:15 - 13:00 zwiedzanie wystawy, lunch
13:00 - 13:30 dr Piotr Sput Rok 1945 – tragiczna i okrutna cezura dla mieszkańców Raciborza i okolic
13:30 - 14:00 dr Janusz Mokrosz Wojewoda śląski Aleksander Zawadzki w obliczu polsko-czeskiego konfliktu granicznego po II wojnie światowej
14:00 - 14:30 mgr Ondřej Herudek Spor mezi Československem a Polskem o Ratibořský a Hlubčický
okres v letech 1945-1947 a tzv. Ratibořský incident 14:30 - 15:00 mgr Krzysztof Langer
Rok 1945 w Raciborzu w archiwaliach zasobu Archiwum Państwowego Oddział w Raciborzu 15:00 dyskusja